W jaki sposób komunikować się z uczniem? Jak rozmawiać z podopiecznymi by osiągać planowane cele? Jak rozmawiać, żeby nawiązać przyjacielską relację z uczniem, ale też pozostać autorytetem?

Na te i więcej pytań w kwestii komunikacji znajdziecie odpowiedź czytając ekspercki tekst Pani Agnieszki Wrzesiak- znanego i cenionego psychologa i terapeutę, który od wielu lat zajmuje się pracą z dziećmi oraz zgłębia tematykę efektywnej komunikacji w pracy z uczniem.

SATYSFAKCJONUJĄCE  POROZUMIEWANIE  SIĘ  Z  UCZNIEM

Według założeń psychologii komunikacji skuteczna komunikacja zachodzi między dwiema osobami wtedy, kiedy informacje przekazywane przez nadawcę dokładnie oddają jego intencje, a interpretacja odbiorcy jest zgodna z zamiarami nadawcy.

Aby zwiększyć skuteczności komunikowania się nadawca powinien:

−        wiedzieć, co chce przekazać i jaki efekt uzyskać,

−        mieć motywację do osiągnięcia porozumienia,

• zadbać o to, by treść komunikatu była zgodna z jego intencjami,
• zachować zgodność między treścią zawartą w słowach, a komunikatem niewerbalnym,
• dostosować treść i język komunikatu do możliwości intelektualnych odbiorcy,
• właściwie dobrać czas i miejsce rozmowy,
• respektować potrzeby rozmówcy,
• zadbać o uzyskanie informacji zwrotnej o tym, jak odbiorca interpretuje otrzymane informacje.

Jak zastosować powyższe zasady w rozmowach z uczniami? Jak mówić do ucznia, by przekazać ważne treści? Jak słuchać uczniów, by czuli się zrozumiani?

Kroki efektywnego mówienia:

• Mów „bezpośrednio do” swojego ucznia, upewnij się, że dziecko słucha, zdobądź jego uwagę (weź za rękę, nawiąż kontakt wzrokowy, zwróć się po imieniu, poproś o powtórzenie Twoich słów lub sam je powtórz).
• Omawiaj ważne problemy w momentach wyciszenia dziecka, bez obecności innych osób.
• Mów do dziecka zrozumiałym dla niego językiem, dostosuj komunikat do jego możliwości poznawczych.
• W odpowiedni sposób formułuj polecenia (krótkie i jasne zdania), przypominaj obowiązujące zasady hasłami.
• Mów o tym co myślisz i czujesz w pierwszej osobie liczby pojedynczej, formułuj zdania z podmiotem „ja” zamiast z podmiotem „ty”.
• Zwracaj uwagę na ton głosu, postawę ciała.
• Wyrażaj własne poglądy, mów o swoich uczuciach wprost, opisuj – co myślisz, czego oczekujesz; wyrażaj swoją prawdę, a nie jedyną prawdę.
• Przedstawiaj problem zachowując szacunek wobec rozmówcy (bez krytykowania, komentowania).
• Nie oceniaj ucznia, a jedynie jego zachowania – przedstaw co cię denerwuje bez atakowania dziecka.
• Pozwalaj sobie czasem na poczucie humoru w kontaktach z uczniem.

Skuteczne słuchanie:

• Bądź uważny – koncentruj się na wypowiedzi ucznia (jej treści i komunikatach niewerbalnych), a nie na tym, co za chwilę odpowiesz (kontrargumenty, rady itp.).
• Dawaj niewerbalne sygnały słuchania (kontakt wzrokowy, postawa ciała).
• Staraj się wczuć w przeżycia ucznia , ale nie oceniając jego intencji i motywów.
• Akceptuj uczucia dziecka (np. słowami: „och”, „rozumiem”), nawet jeśli nie zgadzasz się z treścią jego wypowiedzi, nie zaprzeczaj uczuciom dziecka.
• Pomóż dziecku określić i nazwać uczucia.
• Unikaj oceniania i krytykowania, moralizowania, obwiniania, porównywania do innych.
• Sprawdzaj, czy właściwie zrozumiałeś wypowiedź ucznia, uściślaj znaczenie słów, stosuj parafrazowanie, poproś o więcej informacji.
• Stosuj pytania otwarte „opowiedz mi o…”, pytania ukonkretniające „co, kiedy, kto”
• Unikaj pytań „dlaczego?”, „tak czy nie?”