Edukacja włączająca stanowi alternatywę dla tradycyjnego podejścia, które klasyfikuje niektóre potrzeby edukacyjne jako „specjalne” i wymaga specjalnych rozwiązań, takich jak szkoły specjalne i specjalistyczna opieka. W ramach edukacji włączającej, różnorodne potrzeby uczniów są uwzględniane w ogólnodostępnym nurcie edukacyjnym.
Proces dostosowywania szkoły do nowych potrzeb uczniów z orzeczeniem o niepełnosprawności może inicjować szerokie zmiany korzystne dla całej społeczności szkolnej. Uznanie i zrozumienie potrzeb ucznia oraz zaangażowanie rodziców, nauczycieli i instytucji odpowiedzialnych za edukację są kluczowe dla skutecznego wdrażania edukacji włączającej.[i]
Od 1 stycznia 2019 roku zmieniono zasady rozliczania dotacji dla dzieci
z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa precyzuje, że środki mogą być wydatkowane wyłącznie na organizację kształcenia specjalnego, a dokładne rozliczanie kosztów ma zapewnić lepszą jakość edukacji dla uczniów o specjalnych potrzebach.
Publikacja ta jest przeznaczona dla nauczycieli, dyrektorów i rodziców. Zawiera kluczowe informacje
o pozyskiwaniu dotacji i efektywnym ich wykorzystaniu, aby wspierać uczniów wymagających indywidualnego podejścia w edukacji.
Spis treści:
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.
Procedura uzyskania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego – krok po kroku.
Wydatki z dotacji dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Przystosowanie narzędzi edukacyjnych do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami.
Przestrzeń w szkole i w przedszkolu.
Planowanie procesu edukacyjnego uczniów ze SPE.
Specjalne Potrzeby Edukacyjne (SPE) – definicja i wyzwania
Edukacja włączająca pomimo wieloletniej obecności w przestrzeni edukacyjne stanowi ciągle wyzwanie dla polityki oświatowej. Celem wprowadzanych zmian jest jak najlepsze dostosowanie procesu nauczania do potrzeb wszystkich uczniów.[ii]
Specjalne potrzeby edukacyjne (SPE) to termin, który obejmuje różnorodne przeszkody utrudniające lub uniemożliwiające uczniom pełne uczestnictwo w procesie edukacyjnym. W celu uporządkowania zagadnień poruszanych w niniejszym poradniku, istotne jest precyzyjne zdefiniowanie tego pojęcia.
Uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych to dzieci, które z powodu różnorodnych ograniczeń nie są w stanie sprostać wymaganiom standardowego programu nauczania. Ograniczenia te mogą być trwałe lub okresowe i wpływają na codzienne funkcjonowanie, naukę, pracę oraz pełnienie ról społecznych. W praktyce oznacza to, że takie dzieci wymagają indywidualnie dostosowanych metod nauczania i wsparcia, aby mogły kontynuować edukację na równi z rówieśnikami.
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego
Aby skutecznie wspierać uczniów ze SPE, szkoły muszą podjąć liczne działania, w tym dostosowanie programów nauczania, metod dydaktycznych oraz form pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Organizacja procesu kształcenia zgodnie z tymi wymaganiami wiąże się z dużymi nakładami finansowymi. Na realizację tych zadań można pozyskać dodatkowe środki finansowe w postaci dotacji, które są dostępne po uzyskaniu orzeczenia o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Omówienie ważnych kwestii, związanych z edukacją ucznia SPE, ma na celu ułatwienie zrozumienia
i praktycznego wdrożenia zasad organizacji kształcenia specjalnego, a także wskazanie sposobów na efektywne wykorzystanie dostępnych środków finansowych.
O otrzymanie dokumentu o potrzebie kształcenia specjalnego, które jest podstawą naliczania dotacji, mogą ubiegać się dzieci:
- niesłyszące,
- słabosłyszące,
- niewidome,
- słabowidzące,
- z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
- z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
- z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
- z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
- z niepełnosprawnościami sprzężonymi.
Procedura uzyskania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego – krok po kroku
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje publiczna poradnia psychologiczno-pedagogiczna właściwa ze względu na siedzibę przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko. Aby uzyskać orzeczenie, rodzice dziecka bądź pełnoletni uczeń powinien złożyć odpowiedni wniosek w formie pisemnej do zespołu orzekającego we właściwej poradni.
Należy pamiętać, że wydanie orzeczenia jest możliwe wyłącznie z inicjatywy rodziców, którzy muszą podjąć pierwszy krok w tym procesie. Konieczne jest, aby rodzice złożyli pisemny wniosek o przyznanie orzeczenia, które stanowi niezbędną podstawę do podjęcia dalszych działań. Te działania prowadzą do uzyskania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, co jest kluczowe dla zapewnienia odpowiedniego wsparcia edukacyjnego dla dziecka.
Do wypełnionego wniosku należy załączyć kilka dodatkowych dokumentów:
- Opinie i zaświadczenia wystawione przez specjalistów.
- Wyniki obserwacji oraz badań psychologicznych, pedagogicznych i lekarskich.
- Dokumentacja medyczna dotycząca specjalistycznego leczenia.
- Wcześniej wydane orzeczenia lub opinie.
- Zaświadczenie od lekarza potwierdzające stan zdrowia ucznia.
Zespół orzekający analizuje złożoną wraz z wnioskiem dokumentację, rozmawia z rodzicami oraz przeprowadza za pomocą wystandaryzowanych testów diagnozę dziecka. Należy pamiętać, że za zgodą wnioskodawcy, zespół orzekający może zwrócić się do szkoły/przedszkola o wydanie dodatkowej opinii. Taka placówka, powinna w terminie do 7 dni roboczych wydać stosowne dokumenty.
W kolejnym kroku pracownicy poradni psychologiczno- pedagogicznej wyznaczonej przez Kuratorium Oświaty a w przypadku niektórych schorzeń i zaburzeń do poradni przynależącej do rejonu zgodnego
z adresem szkoły czy przedszkola, do której uczęszcza dziecko przeprowadzają rozmowy z dzieckiem oraz rodzicami, dokonują szczegółowej analizy i zapoznają się ze złożonym wnioskiem.
Orzeczenie zostaje wydane przez placówkę pedagogiczno – psychologiczną do 30 dni od momentu zgłoszenia wniosku, niekiedy jednak, w bardziej złożonych przypadkach wydanie orzeczenia może przedłużyć się do 60 dni.
Warto pamiętać, iż od wydanej decyzji wnioskodawca może odwołać się do kuratora oświaty w przeciągu 14 dni od otrzymania orzeczenia.
Otrzymane dokumenty powinny zostać złożone w placówce, do której będzie uczęszczał uczeń.
Jest to o tyle ważny krok, ponieważ tylko dzięki odpowiednio złożonym dokumentom, dziecko z wydanym orzeczeniem będzie mogło skorzystać ze wsparcia przewidzianego prawem dla dzieci z niepełnosprawnościami. Dyrektor placówki na podstawie otrzymanego dokumentu do 30 września powinien wypełnić sprawozdanie systemu informacji oświatowej, dzięki czemu zostanie naliczona subwencja na ucznia niepełnosprawnego. [iii]
Wydatki z dotacji dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Od początku roku 2019 obowiązują nowe przepisy prawne, które nakazują odrębne rozliczanie dotacji udzielanej na kształcenie uczniów i wychowanków posiadających orzeczenia. Wszystko po to, aby
w ramach tych środków były finansowane wyłącznie potrzeby uczniów niepełnosprawnych.
Przepis art. 35 ust 4 stanowi: Dotacja, o której mowa w art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-30 i art. 32, przekazana na uczniów i wychowanków, posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, uczestników zajęć rewalidacyjno–wychowawczych oraz na uczniów oddziałów integracyjnych w szkołach może być wykorzystana wyłącznie na pokrycie wydatków związanych z realizacją zadań związanych
z organizacją kształcenia specjalnego, o którym mowa w art. 127 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, oraz na organizację zajęć rewalidacyjno–wychowawczych, o których mowa w art. 36 ust. 17 ustawy – Prawo oświatowe.
Edukacja włączająca dąży do tego, aby dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi miały możliwość uczęszczania do szkół razem z innymi uczniami, na zasadach równych dla wszystkich. Jest to podejście, które stawia sobie za cel przekształcenie placówek oświatowych poprzez eliminację barier edukacyjnych
i społecznych. Kluczowym elementem tej koncepcji jest integracja uczniów z różnymi potrzebami edukacyjnymi z ich rówieśnikami.
Aby w pełni zrealizować te założenia, szkoły i przedszkola muszą zapewnić specjalistyczną organizację procesu nauczania. Konieczne jest zatrudnienie wyspecjalizowanych pedagogów i psychologów oraz dostosowanie metod i form nauczania do indywidualnych potrzeb uczniów. Nauczyciele odgrywają kluczową rolę w efektywnym wykorzystaniu potencjału rozwojowego każdego dziecka poprzez dostosowanie treści nauczania oraz metod pracy. Nauczyciele
powinni zdawać sobie sprawę z faktu, że nie każde dziecko, które rzeczywiście ma
problemy, posiada odpowiednie orzeczenie. Ważne jest więc, aby w porę zauważyć wszelkie odchylenia od normy, dając dziecku szansę na prawidłowy rozwój.
Dzieci z różnymi rodzajami zaburzeń wymagają wsparcia dydaktycznego, wychowawczego
i rewalidacyjnego, które jest skierowane na ich wszechstronny rozwój. Ważne jest, aby każde dziecko było traktowane indywidualnie, dostosowując proces nauczania do jego potrzeb.
Dodatkowo, placówki edukacyjne mają obowiązek dostosować swoje zaplecze, pomoce dydaktyczne oraz wyposażenie do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami, zapewniając odpowiednie środki dydaktyczne dostosowane do specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów.
Warunki kształcenia, jakie powinna zapewnić szkoła, przedszkole, a także inne placówki edukacyjne na różnych etapach edukacji, opisane są w Ustawie o systemie oświaty oraz wynikających z niej rozporządzeniach.[iv
Przystosowanie narzędzi edukacyjnych do potrzeb uczniów z niepełnosprawnościami
Modyfikacja wymagań edukacyjnych polega na wprowadzeniu takich kryteriów, które uwzględniają zarówno możliwości, jak i ograniczenia ucznia, w tym jego trudności, dysfunkcje oraz silne strony. Wymagania te muszą być zgodne z indywidualnymi potrzebami edukacyjnymi i rozwojowymi, a także możliwościami psychofizycznymi ucznia. Głównym celem dostosowania wymagań jest wyrównanie szans edukacyjnych oraz zapobieganie problemom emocjonalno-motywacyjnym, które mogą się pojawić, gdy uczeń ciągle doświadcza niepowodzeń.
Wszystkie placówki edukacyjne mają obowiązek odpowiednio dostosować programy nauczania, metody
i formy pracy dydaktycznej oraz wychowawczej, wymagania edukacyjne z poszczególnych przedmiotów,
a także kryteria oceny zachowania dla dzieci niepełnosprawnych. Dodatkowo, te placówki powinny przystosować warunki organizacyjne do specyficznych potrzeb uczniów z różnymi rodzajami niepełnosprawności oraz zapewnić im odpowiedni sprzęt specjalistyczny i pomoce dydaktyczne.
Poniżej mogą Państwo zapoznać się z wyszczególnionymi elementami, które to powinny zostać
w odpowiedni sposób przystosowane do wymagań ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Przestrzeń w szkole i w przedszkolu
Zaaranżowanie przestrzeni szkolnej ma nieoceniony wpływ na nastawienie do nauki dzieci, dlatego też szczególnie ważną rolę, odgrywa dostosowanie całej placówki oraz przestrzeni wokół niej dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Jak już wcześniej zostało wspomniane, dzieci o szczególnych potrzebach powinny mieć szanse włączenia się w życie szkolne, w tym w proces edukacyjny w takim samym stopniu, jak dzieci, dla których nie jest wymagane stworzenie specjalnych warunków.
Przestrzeń szkolna/przedszkolna to także narzędzie edukacyjne, dzięki któremu dzieci mają możliwość uczenia się, eksploatowania świata, doświadczania, eksperymentowania, obserwacji, działań we współpracy z innymi oraz socjalizacji. Każdy uczeń bez względu na swoją niepełnosprawność powinien w takim samym stopniu móc korzystać z ogólnodostępnej przestrzeni oraz otrzymać jak najbardziej komfortowe warunki do pracy.
Dzieci, które poruszają się na wózku inwalidzkim powinny mieć przygotowane swoje stanowisko w sposób komfortowy, dostępny, umożliwiający swobodne poruszanie się po klasie. Idealne miejsce do nauki dzieci z niepełnosprawnością jak i w pełni spranych to takie, które zmniejsza ograniczenia i pozwala na równie uczestniczyć w życiu palcówki.
Stół Hugo HPL z elektrycznie regulowaną wysokością to propozycja firmy Moje Bambino jako doskonałe rozwiązanie przeznaczone dla dzieci poruszających się na wózkach inwalidzkich. Możliwość łatwej i precyzyjnej regulacji wysokości, sprawia, że stół można dostosować do indywidualnych potrzeb każdego ucznia, co zapewnia komfort i ergonomię podczas nauki. Solidna konstrukcja oraz powierzchnia wykonana z wysokiej jakości laminatu HPL sprawiają, że stół jest zarówno trwały, jak i łatwy do utrzymania w czystości. Stół Hugo HPL wspiera tworzenie przyjaznego środowiska edukacyjnego, umożliwiając dzieciom z niepełnosprawnościami pełne uczestnictwo w zajęciach szkolnych.
Stół T pochyły to innowacyjne rozwiązanie stworzone z myślą o dzieciach z niepełnosprawnościami, stanowiące doskonałą alternatywę dla stołu Hugo HPL. Jego charakterystyczny, nachylony blat wspiera komfort pracy i nauki, szczególnie uczniów o specjalnych potrzebach. Zaokrąglone narożniki i obrzeża ABS dodatkowo podnoszą poziom bezpieczeństwa, chroniąc przed urazami. Stół ten nie tylko ułatwia dostęp do materiałów edukacyjnych, ale także sprzyja lepszej organizacji przestrzeni roboczej. To idealne rozwiązanie, które umożliwia pełne uczestnictwo dzieci z niepełnosprawnościami w zajęciach szkolnych, wspierając ich rozwój w przyjaznym i komfortowym środowisku.
Dzieci z ADHD często potrzebują ruchu, aby skupić się i efektywnie uczestniczyć w zajęciach. Dlatego warto wyposażyć klasę w krzesła ze stelażem, do którego można doczepić gumę gimnastyczną na nogi. Dzięki temu dzieci z ADHD będą mogły poruszać nogami, odbijając się od gumy, co pozwoli im zaspokoić potrzebę ruchu bez zakłócania lekcji. Krzesła P z pastelowym stelażem są idealnym rozwiązaniem w takim przypadku, dodatkowo unowocześniają wnętrze sali lekcyjnej. Wprowadzenie takiego połączenia krzeseł z taśmą rehabilitacyjną do klasy może znacząco poprawić komfort i efektywność nauki dla uczniów z ADHD, wspierając ich w codziennych wyzwaniach edukacyjnych.
Przestrzeń mobilna to rosnący trend, który z każdym dniem zyskuje na znaczeniu także w polskich szkołach. Adaptacja sal lekcyjnych do potrzeb uczniów o zróżnicowanych potrzebach staje się dzięki temu znacznie prostsza i bardziej efektywna. Mobilność w klasach umożliwia elastyczne zarządzanie przestrzenią edukacyjną, co sprzyja tworzeniu przyjaznego środowiska nauki.
Wpisując się w ten trend firma Moje Bambino przygotowała szereg rozwiązań mobilnych. Połączenie nowoczesnych, mobilnych krzeseł Colores, które mają regulowaną wysokość ze stołami Moove+ czy easyMoove to idealne rozwiązanie, które sprawdzi się w każdej klasie, szczególnie integracyjnej.
Kąciki wyciszeń i akustyka
Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wymagają odpowiedniego zagospodarowania
w szkole. Istotne jest zapewnienie właściwych warunków akustycznych w pomieszczeniach. Badania dowodzą, że hałas może istotnie obniżać efektywność nauczania. Cisza sprzyja koncentracji i osiąganiu lepszych wyników w nauce. Szkoły, które inwestują w technologie wyciszania, często zauważają poprawę stanu emocjonalnego uczniów oraz wzrost średnich ocen.
Dodatkowo, coraz więcej placówek edukacyjnych tworzy kąciki wyciszenia. Specjalnie zaaranżowane przestrzenie pozwalają uczniom na chwilowy odpoczynek od intensywnego tempa zajęć. Kąciki te są miejscem, gdzie uczniowie mogą się zrelaksować, zregenerować siły i przygotować do dalszej nauki. Firma Moje Bambino doskonale wie, że tworzenie takich stref wyciszenia wspiera dobre samopoczucie uczniów
i sprzyja lepszej koncentracji podczas zajęć.
W związku z tym boxy Agora, w który dzieci mogą wyciszyć się, skupić lub odpocząć, zdają się być idealną propozycją. Dodatkowo ciekawą propozycję miejsca, z którego z którego dzieci potrzebujące wyciszenia mogłyby skorzystać w przerwie lub podczas zajęć są kanapy wyciszające, z wysokimi zabudowanymi bokami. Zapewnią one idealną, komfortową przestrzeń dla wszystkich użytkowników.
Wszystkie te możliwości zdecydowanie wspomogą poprawę całego procesu nauczania dzieci ze specjalnymi potrzebami. Korzystając z tych rozwiązań, to także nauczyciel będzie miał większe możliwości skupienia uwagi dzieci na zajęciach. Przemyślane przygotowanie przestrzeni dla dzieci dotkniętych różnymi zaburzeniami w tym z zaburzeniami przetwarzania słuchowego czy autyzmem to kluczowa sprawa.
Ograniczenie poziomu hałasu w klasie jest bardzo ważne z wielu powodów. Hałas zwiększa poziom zmęczenia, rozdrażnienia i stresu wśród uczniów oraz może ograniczać ich zdolność zapamiętywania materiału. Dlatego ważne jest, aby szkoły dołożyły wszelkich starań w celu stworzenia spokojnego i cichego środowiska edukacyjnego, które sprzyja efektywnej nauce i wszechstronnemu rozwojowi uczniów.
Pomoce edukacyjne
Nie tylko przestrzeń ma znaczenie! To połączenie każdego, kluczowego obszaru dla edukacji dzieci ze SPE może dać wymierne rezultaty. Pomoce dydaktyczne dla dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych są w dzisiejszych czasach nieodzownym elementem w każdej placówce. Zostały one zaprojektowane z myślą o wsparciu indywidualnych potrzeb uczniów oraz umożliwieniu przyswajania wiedzy w sposób dostosowany do ich specyficznych umiejętności, potrzeb i zainteresowań. Te dedykowane narzędzia i materiały dydaktyczne obejmują szeroki wachlarz rozwiązań, które wspomagają rozwój umiejętności komunikacyjnych, społecznych i emocjonalnych, dostosowane do wymagań dzieci z różnymi zaburzeniami.
Bogaty wachlarz programów multimedialnych mTalent sprawia, że każdy nauczyciel może przeprowadzić lekcję zgodnie z wymaganiami ucznia SPE. Seria produktów mTalent to gotowe narzędzia diagnostyczno-terapeutyczne, zawierające tysiące ćwiczeń multimedialnych dla nauczycieli, terapeutów, pedagogów i logopedów do wykorzystania podczas zajęć dydaktyczno-wyrównawczych, rewalidacyjnych, logopedycznych, korekcyjno- kompensacyjnych z dziećmi w wieku 4-11 lat w normie intelektualnej, lub niezależnie od wieku w przypadku dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.
Zaskakująco duża gama możliwości programów terapeutycznych i korekcyjno – kompensacyjnych sprawia, że każdy nauczyciel może skorzystać z tej wersji programu, na którą w danej chwili widzi zapotrzebowanie. Interaktywne ćwiczenia zawarte w programach to zajęcia w dużej mierze rozwijające, a także przygotowujące dzieci do nauki pisania, czytania czy liczenia. Nieocenionym plusem jest fakt, że przygotowane programy stymulują wiele procesów poznawczych, takich jak spostrzeganie wzrokowe, słuchanie myślenie czy mówienie – to idealne rozwiązanie dla wszystkich dzieci, także tych, które potrzebują większego wsparcia podczas nauki. Ćwiczenia proponowane w rozwiązaniach firmy mTalent mogą być także wykorzystywane w ramach zajęć dydaktyczno – wyrównawczych.
Pomoce edukacyjne do rozwoju dziecka od Moje Bambino to przemyślane rozwiązania, wykonane w dbałości o każdy szczegół, ale przede wszystkim odpowiadające na potrzeby dzieci na różnych etapach rozwoju, z różnymi potrzebami edukacyjnymi. Zaprojektowane i przygotowane z myślą o wsparciu w rozwoju dzieci w zakresie niemalże wszystkich sferach; począwszy od czytania, pisania, mówienia, rozumowania, czy rozpoznawania, kończąc na rozwoju społecznym i intelektualnym. We współpracy z najlepszymi, wybitnymi specjalistami powstają nie tylko pomoce dydaktyczne, ale i gotowe narzędzia diagnostyczne umożliwiające ocenę gotowości dziecka do podjęcia nauki szkolnej.
Akademia Bambika pakiet MED to autorski pomysł firmy Moje Bambino na kompleksowy program terapeutyczny, który doskonale wspiera rozwój dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Zawarte w nim interaktywne moduły, takie jak Laboratorium czy Plac Zabaw, umożliwiają stymulację różnorodnych umiejętności, w tym percepcji wzrokowej, myślenia logicznego oraz umiejętności społecznych. To rozwiązanie dla nauczycieli, którzy prowadzą klasy z dziećmi z:
- z obniżonym poziomem funkcji słuchowych;
- z zaburzeniami przetwarzania słuchowego;
- u których chcemy rozwijać funkcje słuchowe;
- z zaburzeniami uwagi i pamięci słuchowej;
- z ADHD;
- z trudnościami w opanowaniu umiejętności czytania i pisania.
Interaktywny program terapeutyczny przygotowany został z myślą o dzieciach w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym (od 5 do 8 lat), składa się on aż z 5 części, każda z nich zawiera zestaw ćwiczeń, które pomogą rozwijać konkretną umiejętność.
Bambik to kolorowy, mądry i przyjazny smok, który od razu wzbudza zaufanie i zaciekawienie wśród dzieci. Obsługa tego programu jest bardzo prosta, dzięki czemu każdy nauczyciel z pewnością poradzi sobie z działaniem w zakresie każdej z części.
Z myślą o dzieciach w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym firma Moje Bambino stworzyła wsparcie w postaci programu edukacyjnego Bambikowe logoprzygody MED. Program jest przeznaczony do terapii logopedycznej lub pedagogicznej w celu stymulowania rozwoju mowy i języka dziecka. Cała przygoda składa się aż z 6 części, dzięki którym praca z dziećmi o specjalnych potrzebach stanie się łatwiejsza. Warto przyjrzeć się zakresom w jakich można pracować wykorzystując ten program:
- usprawnianie praksji oralnej, wykonując ćwiczenia artykulacyjne przygotowane w formie 20 mini filmików.
- poprawą spostrzegania i przetwarzania słuchowego, dzięki ćwiczeniom słuchowym.
- wymową w oparciu o grupę ćwiczeń, mających na celu wspieranie dziecka w pracy nad poprawą artykulacji.
- rozbudowana część ćwiczeń dotycząca głoski „r”,
- wzbogacaniem słownictwa, dzięki poznaniu przeciwieństw, czyli przymiotników określających przeciwstawne cechy desygnatów oraz określaniu cech rzeczowników,
- rozwijaniem kompetencji językowych.
Dzięki specjalnie zaprojektowanemu, losowemu odtwarzaniu ćwiczeń, każde dziecko ma możliwość wielokrotnego powtarzania zadań, nie ucząc się odpowiedzi na pamięć. Nieocenioną zaletą tego programu jest fakt, że zawarte w nim ćwiczenia są dostosowane do dzieci, które jeszcze nie czytają, gdzie to lektor czyta tekst, a słowa podzielone zostały kolorami na sylaby, a także wielokrotnie sam materiał przekazany jest w przyjaznej formie graficznej.
Seria z przyjaznym smokiem Bambikiem to niewyczerpane możliwości rozwoju już od najmłodszych lat. Słuchaj z Bambikiem, to kolejny autorski program Moje Bambino, którego bohaterem jest smok Bambik. Program ma na celu rozwijanie umiejętności różnicowania i rozpoznawania dźwięków. Został tak skonstruowany, aby stopniować trudność w zależności od możliwości danego dziecka. Moje Bambino doskonale zdaje sobie sprawę z tego jak ważne jest odpowiednie kształtowanie funkcji słuchowych, ponieważ to właśnie za nimi idzie prawidłowe kształtowanie wymowy, sprawności językowych oraz funkcji fonologicznych. Program Słuchaj z Bambikiem umożliwi rozwijanie zdolności w zakresie nauki czytania oraz pisania.
Prowadzenie zajęć grupowych, które integrują dzieci z różnymi potrzebami edukacyjnymi jest kluczowe dla ich rozwoju i integracji społecznej. Warto więc przyjrzeć się nowoczesnym rozwiązaniom edukacyjnym. Knowla Box to multimedialne, interaktywne urządzenie pozwalające na wyświetlanie obrazu na ścianie lub podłodze oraz interakcję z wyświetlanym obrazem poprzez dotyk. Zabawa polega na aktywacji interaktywnych elementów poprzez poruszanie się nad nimi nogą, ręką lub głową. Praca z tym urządzeniem pozwala na realizację treści podstawy programowej w aktywny i ciekawy dla ucznia sposób. Urządzenie doskonale wspomaga interakcję społeczną, a także współpracę między uczniami. Dzieci uczą się wspólnego rozwiązywania problemów, komunikacji oraz pracy zespołowej, co jest niezwykle istotne dla ich rozwoju społecznego i emocjonalnego. Knowla Box razem z pakietem rewalidacyjnym został stworzony przez ośrodek rehabilitacyjno-edukacyjno-wychowawczy i pełni funkcję zarówno edukacyjną, jak i rehabilitacyjną.
Knowla – Planeta SPE – pakiet na Specjalne Potrzeby Edukacyjne to aktywności logiczne, zręcznościowe, edukacyjne, a przede wszystkim zajęcia rewalidacyjne, korekcyjno – kompensacyjne stworzone z myślą o pracy z dziećmi z zaburzeniami przetwarzania zmysłowego, koncentracji czy komunikacji.
Nauczyciel może tutaj pracować z dzieckiem indywidualnie, w małych zespołach czy dużych grupach, dostosowując tym samym lekcje do zaplanowanego cyklu rozwoju dzieci. We wspomnianym pakiecie znajduje się wiele aplikacji, m.in.:
- Pisz po śladzie – 30 aktywności
- Wypełnij kolorem – 24 aktywności
- Potworne labirynty (3 poziomy) – 30 aktywności
- Rakieta na potwory – 1 aktywność
- Ułóż puzzle – 50 aktywności
- Połącz kropki – 60 aktywności
- Puzzle z emocjami – 20 aktywności
- Gra na perkusji czy pianinie
- Odgadywanie dźwięków
Knowla Box to rozwiązanie, z którego można skorzystać podczas pracy z dziećmi ze spektrum autyzmu, zespołem Downa, zaburzeniami uwagi i koncentracji (w tym: ADHD – Attention Deficit Hyperactivity Disorder, ADD – Attention Deficit Disorder), niepełnosprawnością intelektualną, zaburzeniami procesów uczenia się.
Warto też zwrócić uwagę na zaawansowane technologie wspomagające takie jak C-Eye SPE + AAC. To innowacyjne narzędzie przeznaczone dla dzieci z trudnościami w komunikacji, umożliwiające interakcję za pomocą wzroku. Dzięki temu urządzeniu dzieci mogą wyrażać swoje potrzeby, myśli i emocje w sposób, który wcześniej był dla nich niedostępny.
Zalety C-eye SPE obejmują:
- Umożliwienie komunikacji: Dzieci, które mają trudności z mówieniem, mogą korzystać z tego narzędzia do porozumiewania się z otoczeniem.
- Wsparcie edukacyjne: Urządzenie może być używane w procesie nauczania, dostosowując metody nauki do indywidualnych potrzeb dziecka.
- Poprawa jakości życia: Dzięki lepszej komunikacji dzieci mogą aktywniej uczestniczyć w życiu rodzinnym i społecznym.
C-eye® SPE jest skierowane głównie do dzieci z autyzmem, porażeniem mózgowym, zespołem Downa oraz innymi schorzeniami wpływającymi na zdolność komunikacji. Jest to niezwykle pomocne narzędzie dla rodzin i nauczycieli, którzy chcą zapewnić dzieciom najlepsze możliwe wsparcie w ich rozwoju. Urządzenie dla placówek zajmujących się terapią, edukacją i rehabilitacją dzieci z utrudnionym kontaktem słownym i specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. C-Eye® PRO to system do oceny stanu, neurorehabilitacji i komunikacji alternatywnej.
Ćwiczenia językowe odgrywają kluczową rolę w rozwoju komunikacyjnym dzieci. Dzięki dedykowanym pomocom edukacyjnym, takim jak zabawy z głoskami czy wyrazy i frazy, dzieci mogą doskonalić swoje umiejętności językowe w sposób interaktywny i przyjemny. Takie aktywności w myśl „nauka przez zabawę daje najlepsze efekty” nie tylko wspierają poprawność wymowy i rozumienie języka, ale także rozwijają zdolności komunikacyjne i umiejętność wyrażania myśli.
Już dziś możemy powiedzieć o tym, że nowoczesne technologie jako standard w edukacji szkolonej. jest to trend mocno szybujący w górę, z którego warto czerpać jak najwięcej inspiracji. Przemyślane, w pełni profesjonalnie przygotowane nowoczesne pomoce edukacyjne stymulują dzieci w kontekście rozwoju uczenia się przez całe życie, ciągłego poszukiwania i zgłębiania wiedzy na różnych płaszczyznach. Photon Moduł Specjalne Potrzeby Edukacyjne to pierwszy taki zestaw na świecie. Zaprojektowany z myślą o dzieciach z potrzebami specjalnymi, zawiera szereg narzędzi, które wspierają rozwój sensoryczny, umiejętności komunikacyjne czy kreatywność. Przygotowane ćwiczenia, zadania oraz aktywizujące gry zostały dostosowane do indywidualnych potrzeb użytkowników, umożliwiając im rozwijania umiejętności społecznych i poznawczych w interaktywnych i angażujący sposób.
Wykorzystanie robota Photon™ SPE w terapii:
Wspiera rozwój emocjonalny,
Rozwija umiejętności komunikacji,
Wspomaga dzieci w prawidłowym rozwoju.
Wykorzystując do pracy z dziećmi o specjalnych potrzebach, modułu do robota Photon: „Rozwijanie kompetencji społeczno – emocjonalnych” mamy pewność, że uda się w całości skoordynować strategię nauczania i rozwoju skupiając się na:
- świadomości społecznej i samoświadomości,
- nauce odpowiedzialnego, samodzielnego podejmowania decyzji,
- umiejętnościach związanych z relacjami,
- także na jednej z najważniejszych stref uczniów, sferze emocjonalnej.
Niepowtarzalne, innowacyjne i zaskakujące rozwiązania to nieodłączny elementy oferty firmy Moje Bambino. Produkt Musicon CARE+ to urządzenie, które w sobie łączy zalety pracy na urządzeniu analogowym z materiałami multimedialnymi, które mają na celu wspieranie terapii i rozwoju dzieci. Jest to zaawansowany zestaw sensoryczny stworzony z myślą o osobach z niepełnosprawnościami intelektualnymi. Sama zabawa Musicon CARE+ pomaga rozwijać kreatywność wszystkich dzieci, a wspólne działania wzmagają pracę zespołową i poprawną komunikację.
Musicon CARE+ jest łatwy w obsłudze i zaprojektowany tak, aby dostarczać przyjemność i relaks, jednocześnie wspierając terapię i rehabilitację. Jest to innowacyjne rozwiązanie, które integruje technologię z potrzebami osób niepełnosprawnych, poprawiając jakość ich codziennego życia.
Planowanie procesu edukacyjnego uczniów ze SPE
Nauczyciel odgrywa kluczową rolę w edukacji, zwłaszcza w pracy z uczniami ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Oprócz umiejętności dydaktycznych, nauczyciele muszą posiadać kompetencje psychospołeczne, takie jak budowanie relacji, skuteczna komunikacja oraz rozwiązywanie problemów i konfliktów. Współpraca z rodzicami, innymi nauczycielami oraz specjalistami, takimi jak psycholodzy czy pedagodzy, jest niezbędna do skutecznego wspierania uczniów. Specjaliści dostarczają nauczycielom nie tylko wiedzy teoretycznej, ale także praktycznego wsparcia, co pozwala nauczycielom rozwijać swoje kompetencje zawodowe.
Wzajemne poznanie nauczyciela z uczniem to pierwszy krok w zakresie działań wychowawczych. Ważne jest, aby nauczyciel dostrzegał indywidualne potrzeby każdego ucznia w procesie wychowania. Kluczowymi aspektami są:
- wspieranie każdego ucznia w rozwijaniu jego osobistego potencjału,
- budowanie dobrych relacji,
- tworzenie przyjaznego klimatu klasy,
- koordynacja i integracja pracy wychowawczej dotyczącej całej klasy z działaniami wobec uczniów doświadczających trudności i/lub przejawiających szczególne zdolności.[v]
Podsumowując nauczyciel odgrywa kluczową rolę dla dziecka. Istotność wysokich kwalifikacji nauczycieli w procesie nauczania i wychowania jest oczywista, a staje się szczególnie ważna w kontekście uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Należy jednak pamiętać, iż podstawowym środowiskiem, w którym wyrasta dziecko jest rodzina, dlatego najważniejszym tutaj zdaje się być model nauczenia: uczeń – rodzić – nauczyciel – specjalista. Tylko pełna współpraca wszystkich wspomnianych może przynieść zamierzone wyniki.
Opracowała:
Karolina Skrzydlewska, mgr pedagogiki w zakresie andragogiki z elementami gerontologii na Uniwersytecie Łódzkim.
Źródła:
[i] Dorota Wiszejko-Wierzbicka; Specjalne potrzeby ucznia czy szkoły? Przewodnik po edukacji włączającej pomocą w rozwijaniu kształcenia i uczestnictwa w życiu szkoły.
[ii] Beata SKOTNICKA, ZMIANY W EDUKACJI WŁĄCZAJĄCEJ A SYTUACJA UCZNIA
ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUAKCYJNYMI
[iii] Podstawa prawna: par. 5, pkt 5 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz. U. 2013 nr 0 poz. 199)
[iv] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 12 maja 2002 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 15, poz. 142, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 11, poz. 114). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu przyjmowania uczniów do szkół publicznych oraz przechodzenia z jednych typów szkół do innych (Dz. U. Nr 26, poz. 232, z późn. zm.)
[v] Katarzyna Leśniewska, Ewa Puchała, Organizacja procesu wspierania uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi