Diagnostyka, edukacja i terapia metodą eye-trackingu. Poznaj Zestaw C-Eye® SPE + AAC!

W dzisiejszych czasach technologia odgrywa coraz większą rolę w różnych dziedzinach życia, w tym również w medycynie i edukacji. Jednym z najbardziej obiecujących narzędzi, które znalazło zastosowanie w diagnostyce, terapii i edukacji jest C-Eye®, bazujący na eye-trackingu. Metoda ta pozwala na śledzenie wzroku użytkownika, a co za tym idzie umożliwia obsługiwanie komputera za pomocą ruchu gałki ocznej. Badania pokazują, iż eye-tracking może odmienić życie dzieci, dla których jedynym kanałem komunikacyjnym jest wzrok, ponieważ oferuje im nowe formy spędzania wolnego czasu, uczenia się i komunikowania z otoczeniem.

SPIS TREŚCI:

Co to jest eye-tracking?

Eye-tracking to technologia, która polega na śledzeniu ruchów gałki ocznej w celu analizy aktywności wzrokowej użytkownika. Dzięki temu możemy korzystać z naszego wzroku do wskazywania i zaznaczania elementów na ekranie, tak samo jakbyśmy używali do tego ręki lub myszki. Tak więc eye-tracking pozwala użytkownikowi na sterowanie urządzenia w sposób bezkontaktowy, za pomocą wzroku.

Jak działa eye-tracking

Na czym polega eye-tracking?

Urządzeniem, które rejestruje ruchy gałek ocznych jest eye-tracker, w Polsce nazywany również okulografem. Składa się on z:

oświetlaczy LED, które emitują promieniowanie podczerwone (IR),
kamery IR,
oprogramowania komputerowego, które wyznacza punkt fiksacji wzroku użytkownika.

Odbicia (glinty) oświetlaczy podczerwonych na rogówce oka nie zmieniają swojego położenia podczas ruchów gałką oczną, dlatego pełnią rolę punktów referencyjnych względem poruszającej się źrenicy w procesie wyznaczania położenia punktu skupienia wzroku na ekranie.

Poniżej zaprezentowano przykładowy obraz z kamery eye-trackera. Widoczny jest obrys źrenicy (niebieska obwódka) oraz 2 odbicia podczerwieni (glinty).

Wyznaczanie punktu fiksacji wzroku

Dzięki znajomości położenia punktów charakterystycznych (tj. środka źrenicy i glintów), jak również zastosowaniu złożonych operacji obliczeniowych, system z dużą dokładnością wyznacza punkt, na który w danym momencie patrzy użytkownik (tj. punkt fiksacji wzroku)

Zestaw C-Eye® SPE + AAC jako wsparcie edukacji specjalnej

C-Eye® niezastąpionym narzędziem w rękach terapeutów i pedagogów

„C-Eye® to urządzenie, które daje dzieciom i dorosłym szansę na godne funkcjonowanie, na małe cuda, które odbywają się każdego dnia w gabinecie terapeuty.” – Czytamy w artykule „Z dziennika terapeuty C-Eye®” opublikowanym w numerze 4/2020 Informatora Oświatowego.

C-Eye® to wyrób medyczny oparty na technologii eye-trackingu. Wykorzystywany jest między innymi w placówkach edukacji specjalnej do terapii, zabawy i komunikacji uwzględniając indywidualne potrzeby dzieci. Jest bardzo prostym w obsłudze i przyjemnym dla dzieci systemem. Bazuje na wykorzystaniu kontaktu wzrokowego użytkownika z wyświetlaną na ekranie treścią. Najpierw system C-Eye® wyznacza i wyświetla punkt, na który ma patrzeć pacjent. Przytrzymanie przez niego wzroku np. na obrazku, powoduje jego zaznaczenie, dzięki czemu użytkownik może odpowiadać na zadawane pytania, wyrażać swoje potrzeby oraz prośby.

„Urządzenie jest stosowane w ocenie stanu rozumienia mowy u dzieci z niepełnosprawnością ruchową i sprzężeniami, pomaga w rehabilitacji i terapii, a także ułatwia komunikowanie się dzieciom, które nie posługują się mową czynną […] Stymulacji poddawane są funkcje poznawcze m.in. językowe oraz intelektualne, takie jak: rozumienie, myślenie, uwaga, koncentracja. Użytkownik ma możliwość wskazania wzrokiem np. konkretnego elementu graficznego (piktogramu) reprezentującego jego aktualną potrzebę lub konkretną literę na wirtualnej klawiaturze, a co za tym idzie — formułowanie całych wyrazów i zdań”- fragment wypowiedzi autorów artykułu „Z dziennika terapeuty C-Eye” opublikowanego w numerze 4/2020 Informatora Oświatowego.

eyeLearn® – odkrywaj świat z Olą i Antkiem

Integralną częścią zestawu C-Eye® SPE + AAC jest program eyeLearn®. To multimedialne narzędzie do nauki i zabawy, a struktura aplikacji nawiązuje do podstawy programowej kształcenia specjalnego.

Screeny z eyeLearna

eyeLearn® zawiera:

ćwiczenia poznawcze m.in. w obszarach percepcji i uwagi słuchowej, pamięci, myślenia, mowy i języka,
edukacja – funkcjonowanie osobiste i społeczne, aktywności odpowiadające przedmiotom szkolnym m.in. matematyce, przyrodzie, plastyce,
atrakcyjne materiały przyciągające uwagę dzieci,
oddziaływanie wielomodalne, stymulujące aktywność poznawczą.

Program ma ogromny potencjał terapeutyczny i jest bardzo dobrze odbierany przez dzieci, ponieważ odpowiada indywidualnym potrzebom i rozwija zainteresowania dziecka, jest wzbogacony o ciekawe formy nagradzania prawidłowych odpowiedzi oraz jest urozmaiceniem zajęć w szkole i w domu.

Jak wykorzystanie eye-trackingu może dać poczucie sprawczości? Historie najmłodszych

Mikołaj

Mama Mikołaja na pytanie „Co daje Mikołajowi C-Eye®?” odpowiada:

„Daje mu poczucie sprawstwa! Daje mu poczucie tego, że mimo stanu w jakim się znalazł, niedziałającego ciała, ma na coś wpływ, coś może sam! To mu daje siłę do walki. To mu daje samodzielność!”

I kontunuuje:

„Cyberoko [C-Eye®] to bardzo wszechstronne narzędzie. Można śmiało powiedzieć, że można z nim robić niemalże wszystko, ale skupmy się na chwilę tylko na Mikim. Przypominam, że Mikołajowi wypadek przytrafił się kiedy miał 3 lata, dosłownie chwilę przed 4 urodzinami. Co potrafi przeciętny 3-4 latek? Właśnie…. I na bazie doświadczenia życiowego tego 4 latka możemy pracować. Nie popracujemy na wiedzy ogólnej, bo jest jej niewiele, nie popracujemy na materiale literowym, bo Mikołajowi jeszcze daleko było do czytania, możemy popracować na cyfrach 1 2 3, ale to nadal mało. Dlatego głównie na czym pracujemy to… zabawa z elementami nauki‼ Przecież to nadal małe dziecko, w dodatku stracił wszystko czego dopiero zdążył się nauczyć. Nawet nie do końca jesteśmy w stanie powiedzieć jak dobrze rozumie to, co do niego mówimy. Skupiamy się teraz na przypomnieniu mu na czym polega praca na Cyberoku [C-Eye®], na przypomnieniu mu, że to on może decydować o tym, co tam się dzieje. Zachęcamy go do aktywności poprzez gry, układanki, proste zadania. Mikołaj potrafi nawet znaleźć różnice na obrazkach! Stopniowo będziemy też wprowadzać komunikaty w postaci obrazków” – pisze na Facebooku mama Mikołaja.

Mikołaj pracujący na C-Eye®

Maksymilian

„Maksymilian – chłopiec z niepełnosprawnością sprzężoną z porażeniem czterokończynowym […] Chłopiec jest osobą leżącą, kontakt z nim jest bardzo utrudniony. […] Maksiu ma też poważne problemy z fiksowaniem wzroku na obiektach. Oczy dziecka uciekają ,,do tyłu”. Na prośbę wychowawcy, Maksiu został zabrany na sesję terapeutyczną do gabinetu C-Eye® […]. Pierwsze zajęcia nie dawały żadnej nadziei na możliwość pracy z urządzeniem, jednak z wychowawcą postanowiłyśmy dać dziecku jeszcze kilka szans. Nie zostały one przez Maksa zmarnowane.

Z każdą kolejną sesją terapeutyczną chłopak starał się coraz bardziej. Zauważyłyśmy, że w dziecku wzrosła motywacja do utrzymywania wzroku na ekranie. Jego starania były bardzo widoczne […] Każda kolejna sesja dawała nadzieję, bo chłopiec zaczął interesować się dźwiękami płynącymi z ekranu i starał się bardzo zobaczyć, co tam się dzieje. […] Ulubioną grą Maksa jest „Piłka nożna – bramkarz”. Gra pozwala na to, by chłopiec odnosił sukcesy, gdyż piłkę „kopie się wzrokiem”, patrząc w konkretny obszar bramki.

Animacja interaktywna – piłkarz

Maksymilian przez lata sesji terapeutycznych rozwijał się w komunikowaniu swoich potrzeb otoczeniu. […] Jakim zaskoczeniem było dla nas, kiedy wskazał kilkukrotnie na hamburgera ze znanej sieci restauracji. Oczywiście prośba Maksa została przekazana jego najbliższym, którzy ją spełnili. Z ich relacji wynikało, że dawno nie widzieli, żeby chłopiec był tak szczęśliwy i tak się czymś zajadał. Rodzice nie kryli zaskoczenia, wzruszenia oraz wdzięczności za przekazanie informacji […]

Obecnie chłopiec potrafi utrzymać wzrok na tyle, by uruchomić ulubioną grę, zaznaczyć piktogram z wybraną potrawą, zaznaczyć zdjęcia członków rodziny […] Można zauważyć, że ten moment, kiedy może zrobić coś sam – choćby wybrać i uruchomić ulubioną bajkę, wybrać śniadanie czy podwieczorek – są dla niego bardzo ważne. Często na koniec sesji zadaję pytanie, czy chce już kończyć zajęcia i wracać do swojej sali. Przeważnie Maksiu wskazuje wzrokiem PCS z symbolem ,,Nie”. – opowiadają terapeuci – autorzy artykułu „Z dziennika terapeuty C-Eye®” opublikowanego w numerze 4/2020 Informatora Oświatowego.

Paweł

„Jak pamiętacie od prawie dwóch lat rodzice szukają odpowiedzi na pytanie – „Czy widzę, czy nie?” Ostatnia wizyta w Krakowie u bardzo znanej okulistki nie tylko nie dała nam żadnej odpowiedzi, ale mocno zniechęciła do dalszej diagnostyki. Wracając z Krakowa rodzice stwierdzili, że to koniec dalszych poszukiwań, skoro żaden okulista nie jest w stanie nic nam powiedzieć – odpuszczamy. […] Mama nie byłaby jednak sobą, gdyby faktycznie odpuściła. Tyle szukała, szperała i znalazła cień szansy o nazwie C-Eye®. Co tu dużo pisać widzicie co się dzieje za oknem, zimno jak diabli. Nie stanęło to jednak na przeszkodzie, żeby spakować się i zrobić wyprawę 450 km. 5 godzin w samochodzie przy -20 °C to nie lada wyczyn, ale najważniejsze, że kilka chwil po włączeniu urządzenia poznaliśmy nareszcie odpowiedź – Widzę!!! Widzę!!! Rodzice mieli dobre odczucia. W trakcie badania otrzymaliśmy szereg odpowiedzi, których szukaliśmy niemalże 2 lata!!! Nigdy się nie poddawajcie!!! Trzeba walczyć – my będziemy i ten rok będzie należał do nas […]

To nie koniec mojej przygody z C-Eye® teraz byłem tam dwa dni, ale na wiosnę planujemy dłuższy pobyt i więcej ćwiczeń. Będzie się działo!” – wypowiedź mamy Pawła opublikowana na Facebooku.

Zestaw C-Eye® SPE + AAC znajdą Państwo w sklepie internetowym:
https://mojebambino.pl/1121397/Zestaw-C-Eye-SPE-AAC/ZEST5897?c=22

Źródła:

Abryszyńska-Głąbińska J., Kunka B., Mróz-Jędrzejewska K., Z dziennika terapeuty C-Eye, „ODN. Informator oświatowy”, 2020, nr 4, s. 28-32. https://assistech.eu/wp-content/uploads/2022/03/Z-dziennika-terapeuty-C-Eye-ODN-4-20-v2-str29-33.pdf

Kochanowicz A.M., Eye-Tracking in the Diagnosis, Therapy and Education of Children with Multiple Disability: An Outline of Issues, “Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 2019, nr 4(54), s. 109-119.

https://www.facebook.com/obudzsiemiki

https://assistech.eu/pl/eye-tracking-technologia-w-medycynie/