Współcześnie coraz częściej mówi się i dostrzega znaczenie zabawy w rozwoju dziecka. Wielu pedagogów określa ją nawet jako: naturalną, niewymuszoną, wrodzoną metodę uczenia się człowieka.
Co wpływa na, to że PEDAGOGIKA ZABAWY jest tak skuteczną metodą?
Przede wszystkim fakt, że zabawa jest podejmowana dobrowolnie, bez przymusu, wywołuje w dziecku radość, jest atrakcyjna i stanowi podstawową formę poznawania świata przez dziecko. Z tych też powodów zabawa odgrywa niebagatelne znaczenie w procesie uczenia się. Dzięki niej przed dzieckiem stoi szansa na samodzielne eksplorowanie rzeczywistości, wszechstronnie wpływające na rozwój dziecka.
Nauka przez zabawę najczęściej podejmowana jest w przypadku dzieci w wieku przedszkolnym, często również w odniesieniu do dzieci w wieku szkolnym. Wiek przedszkolny i szkolny, to okres intensywnego rozwoju człowieka, kiedy to dziecko rozwija się w sferze fizycznej, motorycznej, społecznej i emocjonalnej. Dodatkowe zmiany będą zachodzić również w obszarach myślenia wyobrażeniowego oraz orientacji przestrzennej.
Dzieci w tym okresie lubią zajęcia, w których mają okazję do spożytkowania drzemiącej w nich energii. Zabawy, w której będą miały intensywny kontakt z innymi dziećmi. Rozrywki, w których będą miały okazję do śmiechu i uwalniania emocji. Wszystko to skutkuje u dzieci wyzwalaniem się pozytywnych emocji, dzieci odczuwają radość i satysfakcję ze wspólnego odkrywania i przeżywania.
Właśnie dlatego tak ważna jest nauka przez zabawę. Ten nurt gromadzi pomysły z różnych interakcji ułatwiając tworzenie relacji w grupie oraz wymianę myśli i emocji bez obawy przed oceną innych, po to aby zrozumieć i uświadomić sobie dany problem oraz szukać sposobu jego rozwiązania.
Wśród zabaw w zakresu pedagogiki zabawy wyróżniamy między innymi:
– zabawy integracyjne podejmowane w celu wzajemnego poznanie się członków grupy oraz poznania swoich imion co stanowi podstawę utworzenia grupy i pracy grupowej. (więcej na ten temat we wcześniejszym wpisie „Początek roku szkolnego, postaw na integrację” dla przypomnienia, podkreślałam w nim najbardziej efektywną formę integracji grupy, czyli zastosowanie chusty animacyjnej.
– zabawy ruchowe, są to rożnego rodzaju gry i zabawy sportowe, wyścigi, grę w piłkę, murarz, zbijak, ciuciubabka, stary niedźwiedź mocno śpi itp.
– Taniec, jako jedna z form zabawy edukacyjnej! Zabawy taneczne dają niepowtarzalną okazję do ekspresji twórczej i wyzwalania emocji. Dodatkowo, w trakcie radosnego tańca wydzielane są hormony szczęścia, co sprawia, że nieśmiałe dzieci mają szansę na przełamanie swoich barier i lęków oraz nabranie chęci do uczestnictwa we wspólnych zabawach w przedszkolu. Jako przykłady zabaw tanecznych można wyróżnić sprawdzone zabawy takie jak na przykład taniec z balonami, taniec w parach czy taniec na gazecie. Proponuję też zastosowanie niesamowitej pomocy edukacyjnej, którą można wykorzystać na tysiące sposobów, czyli Mata edukacyjna Tuputan. Zastosowanie w pracy z dziećmi Tuputana ułatwia i uatrakcyjnia pracę z dziećmi. To doskonała pomoc dydaktyczna, która może być wykorzystana w codziennych zadaniach edukacyjnych realizowanych w ramach podstawy programowej. Zabawy edukacyjne na Tuputanie wspierają rozwój dzieci oraz zaspokajają ich naturalną potrzebę ruchu.
– Zabawy rozwijające ekspresję wokalną, czyli różnego rodzaju muzyczne zabawy z piosenką.
– Metody z wykorzystaniem instrumentów. Każdy pedagog powinien mieć w swoim wyposażeniu zestaw instrumentów, który umożliwia realizację wielu zabaw muzycznych i tanecznych. Zabawy instrumentami muzycznymi przede wszystkim naturalnie wpływają na chęci dzieci do zabawy, ale co ważniejsze stymulują słuch i rozwijają motorykę.
Opr. Aleksandra Pełka: pedagog, animator kultury, kulturoznawca