Spis treści

Ekopracownia w twojej szkole – wszystko co musisz wiedzieć.

Pracownia, w której aż chce się uczyć.

Jak zaprojektować przestrzeń, w której nauka stanie się przyjemnością?.

Dofinansowanie na edukację ekologiczną w Twoim województwie.

Mam środki na ekopracownię – i co dalej?

Ekopracownia z Moje Bambino.

Pracownia, w której aż chce się uczyć.

Czy wyposażenie klasy, może wpływać na proces nauki? Czy nastawienie i motywacja uczniów zmienia się w zależności od przestrzeni, w której odbywają się lekcje?

Na te i wiele innych pytań próbowali odpowiedzieć eksperci z Centrum Nauki Kopernik przeprowadzając wraz z firmą Moje Bambino projekt badawczy „Przestrzeń ma znaczenie”. Celem badania było zrozumienie, jak sale szkolne są postrzegane przez swoich użytkowników – nauczycieli i uczniów – oraz jak ci użytkownicy wykorzystują potencjał tych przestrzeni.

Wyniki tego rocznego badania zostały opracowane w raporcie, który analizuje wpływ przestrzeni edukacyjnych – zwłaszcza sal lekcyjnych – na samopoczucie i efektywność uczniów. Badanie uwzględnia ich perspektywę oraz koncentruje się na kluczowych aspektach, takich jak ergonomia, funkcjonalność, estetyka i możliwości, jakie dają meble mobilne w tworzeniu elastycznych i angażujących środowisk nauki. Raport porusza również kwestie preferencji dotyczących aranżacji i personalizacji przestrzeni, wykorzystania technologii oraz analizuje, w jaki sposób różne układy mebli wpływają na emocje uczniów.

Badanie koncentrowało się na fizycznych aspektach przestrzeni edukacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem sal lekcyjnych i ich wyposażenia. Jego celem było poznanie opinii nauczycieli i uczniów na temat przestrzeni szkolnych oraz sposobu, w jaki wykorzystują ich potencjał.

Raport bazuje na danych pochodzących z:

• warsztatów eksploracyjnych przeprowadzonych z uczniami klas VII i VIII szkół podstawowych,
• analizy zgłoszeń do konkursu „Pochwal się swoją klasą”, które zawierały zdjęcia i opisy sal lekcyjnych,
• czterech studiów przypadku, ukazujących różne sposoby korzystania z przestrzeni edukacyjnych,
• badania 20 klas w Centrum Nauki Kopernik, analizującego wpływ różnych układów przestrzeni na przebieg lekcji, interakcje uczniów oraz ich emocje.

Postrzeganie przestrzeni szkolnej przez uczniów – wyniki badania

Uczniowie oczekują, że sale lekcyjne będą uporządkowane, funkcjonalne i utrzymane w przyjaznych kolorach. Jednak ich doświadczenia wskazują, że wiele klas nie spełnia tych wymagań. Idealna przestrzeń szkolna według uczniów powinna być: przestronna, komfortowa, sprzyjająca odpoczynkowi i integracji, przypominająca domową atmosferę.

Uczniowie negatywnie oceniali klasy, w których: panował bałagan i hałas czy też znajdowały się w nich nieużywane lub uszkodzone sprzęty.

Uczniowie podkreślają, że chcieliby mieć wpływ na aranżację swoich klas, traktując je jak osobistą przestrzeń. W projektach wymarzonych sal lekcyjnych często pojawiały się propozycje, takie jak: wygodne, obrotowe krzesła, układ ławek w szachownicę lub okrągłe stoliki, strefy relaksu z pufami, miejscami do leżenia i grami, wydzielone przestrzenie do cichej nauki, np. kabiny lub ekrany dźwiękoszczelne.

Jak nauczyciele postrzegają przestrzeń klasową? – wyniki badania

Nauczyciele zwracają uwagę na elastyczność przestrzeni, która pozwala na dostosowanie układu mebli do różnych metod nauczania. Kluczowe aspekty, na które kładą nacisk, to: możliwość łatwej zmiany układu ławek, tworzenie w klasie różnych stref, zapewnienie komfortu i efektywności nauki, integracja nowoczesnych technologii w nauczaniu.

Podkreślają również, że zaangażowanie uczniów w aranżację sal zwiększa ich poczucie odpowiedzialności za porządek oraz pozytywnie wpływa na motywację i zaangażowanie w naukę.

Wpływ mobilnych mebli na organizację zajęć i emocje uczniów

Badanie przeprowadzone w 20 klasach Centrum Nauki Kopernik wykazało, że:

Mobilne meble nie wpływały znacząco na czas trwania poszczególnych etapów lekcji, ale poprawiały elastyczność ich organizacji. Uczniowie korzystający z przestrzeni z mobilnym wyposażeniem odczuwali więcej pozytywnych emocji i mniejsze znużenie oraz stres. Lekcje w salach z możliwością szybkiej zmiany aranżacji były oceniane jako ciekawsze i bardziej angażujące. Nauczyciele chwalili funkcjonalność mobilnych mebli, choć zwracali uwagę, że ruchome krzesła mogą niekiedy rozpraszać uczniów.

Raport „Przestrzeń ma znaczenie” potwierdza, że aranżacja sal lekcyjnych ma istotny wpływ na samopoczucie, zaangażowanie i efektywność nauki uczniów.

Jak zaprojektować przestrzeń, w której nauka stanie się przyjemnością?

Na podstawie powyższych wniosków należy podkreślić, że zarówno, uczniowie jak i nauczyciele zwracają uwagę na porządek i ład w klasie. W związku z tym o należy szczególną uwagę przyłożyć do zadbania o odpowiednie miejsce do przechowywania. Dużo miejsca na pomoce edukacyjne oraz przybory szkole pomoże zachować ład oraz ograniczyć niepotrzebne bodźce. Przestronne wysokie regały, szafki, rozkładane stoły z miejscem do przechowywania to rozwiązania, które maksymalnie wykorzystują przestrzeń jednocześnie jej nie zagracając.

Rozwiązaniem, które pomoże lepiej zagospodarować niewielka przestrzeń są oczywiście mobilne stoły szkolne. Wbudowane kółka, ergonomiczny kształt oraz to, że można je ze sobą łączyć, daje doskonałe warunki do pracy w grupach lub realizowania skomplikowanych projektów, czy doświadczeń.

Ale to nie wszystkie elementy, które są istotne, w kontekście pracowni ekologicznej w szkole. Na co jeszcze zwrócić uwagę? Oczywiście materiały edukacyjne, które będą wspierały nauczycieli w edukacji ekologicznej oraz realizacji podstawy programowej.

Podstawą dobrze wyposażonej pracowni przedmiotowej lub ekologicznej są pomoce dydaktyczne, które pozwalają na naukę poprzez doświadczenia. Wszelkie zestawy do eksperymentów, scenariusze lekcyjne, w których uczniowie samodzielnie realizują projekty, obserwują zjawiska przyrodnicze, uczą się w praktyce, stanowią esencję wyposażenia, które wspiera proces dydaktyczny.

Oczywistym jest, że żaden zestaw, czy scenariusz nie zastąpi ciężkiej pracy nauczyciela, jednak z dobrze przemyślanymi narzędziami, będzie mu zdecydowanie łatwiej wprowadzać na lekcje nowości i kreatywne pomysły.

Doskonałym przykładem narzędzi, które stanowią kompleksowe wsparcie w nauczaniu są Modułowe Pracownie Przyrodnicze, które zawierają wszystkie elementy niezbędne do przeprowadzania eksperymentów oraz gotowe scenariusze lekcji do nauki przedmiotów ścisłych. MPP zostały opracowane przez ekspertów z Centrum Nauki Kopernik.

Dość teorii, pora przejść do konkretów.

Dofinansowanie na edukację ekologiczną w Twoim województwie.

W ostatnich latach edukacja ekologiczna stała się priorytetem w systemie oświaty, a szkoły mają coraz więcej możliwości pozyskania dofinansowań na projekty związane z ochroną środowiska. Rządy, samorządy oraz organizacje pozarządowe wdrażają liczne programy, których celem jest promowanie świadomości ekologicznej wśród dzieci i młodzieży oraz tworzenie bardziej zrównoważonych przestrzeni edukacyjnych.

Jednymi z najpopularniejszych inicjatyw w tym zakresie są „Zielone serce szkoły”, „Zielone pracownie” oraz „Ekopracownie”, które wspierają szkoły w tworzeniu przestrzeni przyjaznych środowisku i kształtowaniu proekologicznych postaw wśród uczniów.

Obecnie prowadzone są nabory wniosków w ramach programów prowadzonych przez Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W ramach projektów, szkoły mogą uzyskać wsparcie finansowe na wyposażenie pracowni w pomoce dydaktyczne, sprzęty multimedialne oraz wyposażenie meblowe. Głównym założeniem tego rodzaju inicjatyw jest wspieranie edukacji ekologicznej w szkołach. Troska o planetę, kształtowanie postaw obywatelskich, świadomości ekologicznej oraz dobrych nawyków to nasza wspólna odpowiedzialność, dlatego takie inicjatywy, są szczególnie ważne. 

Informacje na temat aktualnych konkursów i dofinasowań zawsze można znaleźć na stronie swojego Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

Obecnie można starać się o wsparcie finansowe w następujących województwach:

Województwo zachodniopomorskie

Program skierowany jest do samorządów, placówek oświatowych, organizacji pozarządowych oraz innych podmiotów realizujących projekty z zakresu edukacji ekologicznej. Dofinansowanie można uzyskać na działania takie jak warsztaty, kampanie informacyjne, publikacje edukacyjne oraz doposażenie placówek i innych miejsc edukacji w pomoce oraz sprzęt multimedialny.

Celem programu jest wspieranie inicjatyw promujących świadomość ekologiczną oraz ochronę środowiska w regionie zachodniopomorskim. Termin składania wniosków: do 30 czerwca 2025 r. lub do wyczerpania środków.

Więcej informacji dostępnych na stronie: www. wfos.szcecin.pl

Województwo wielkopolskie

Promowanie proekologicznych postaw wśród dzieci i młodzieży jest kluczowe dla ochrony środowiska. Dlatego w ramach programu „Edukacja Ekologiczna 2025„. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Poznaniu oferuje placówkom edukacyjnym z województwa wielkopolskiego możliwość uzyskania dofinansowania do 150 tys. zł. W ramach priorytetów B.IV.1 i B.IV.2 dofinansowanie można przeznaczyć na działania związane z edukacją ekologiczną. Obejmuje to organizację warsztatów, szkoleń oraz kampanii informacyjnych promujących ochronę środowiska. Środki mogą być również wykorzystane na tworzenie i modernizację pracowni dydaktycznych, wyposażenie ich w nowoczesne narzędzia edukacyjne oraz materiały promujące proekologiczne postawy. Czas na składanie wniosków tylko do 20.02.2025 r.

Szczegółowe informacje oraz dokumenty aplikacyjne dostępne są na stronie Funduszu: www.wfosgw.poznan.pl

Województwo Śląskie

W województwie śląskim trwa 11. edycja konkursu „Zielona Pracownia’2025”, skierowanego do szkół podstawowych (klasy 4-8) oraz szkół średnich z województwa śląskiego. W ramach programu szkoły mogą otrzymać dofinansowanie do 80% kosztów kwalifikowanych projektu w wysokości 48 tys. zł. Celem konkursu jest dofinansowanie tworzenia nowoczesnych pracowni przedmiotowych z zakresu nauk przyrodniczych, biologicznych, ekologicznych, geograficznych, chemiczno-fizycznych czy geologicznych. Nabór wniosków: od 1 marca do 31 marca 2025 roku. Więcej informacji: www.wfosigw.katowice.pl

Województwo Opolskie

Program „Akademia Młodego Ekologa” to inicjatywa Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Opolu, mająca na celu wspieranie placówek oświatowych w tworzeniu nowoczesnych przestrzeni edukacyjnych promujących ekologię. W ramach programu można uzyskać dofinansowanie do 100% kosztów kwalifikowanych, jednak nie więcej niż 50 000 zł na jedną przestrzeń dydaktyczną. Środki te można przeznaczyć na wyposażenie „Ekoklasy” lub „Pracowni pod chmurką”, co pozwoli na realizację innowacyjnych zajęć z zakresu edukacji ekologicznej.

Wnioskowanie do 31 marca 2025 roku. Szczegóły projektu: www. wfosigw.opole.pl

Województwo mazowieckie

Program „Edukacyjne pracownie ekologiczne” jest inicjatywą Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie, skierowaną do jednostek samorządu terytorialnego (JST) będących organami prowadzącymi publiczne szkoły i placówki. Celem programu jest wsparcie finansowe w tworzeniu i wyposażaniu pracowni ekologicznych w placówkach oświatowych. Wnioski można składać od 3 lutego 2025 roku do wyczerpania dostępnych środków. Sprawdź szczegóły: www.wfosigw.pl

Mam środki na ekopracownię – i co dalej?

Tworzenie nowoczesnej pracowni do edukacji ekologicznej lub funkcjonalnej sali przedmiotowej to nie tylko kwestia wyboru mebli czy kolorów ścian. To przestrzeń, w której uczniowie będą zdobywać wiedzę, rozwijać pasje i angażować się w projekty, dlatego jej projektowanie warto rozpocząć od… rozmowy.

• Kluczowym etapem jest zebranie opinii przyszłych użytkowników – nauczycieli i uczniów. To oni najlepiej wiedzą, jakie rozwiązania sprawdzą się w praktyce, jakie problemy trzeba rozwiązać i jakie elementy mogą wpłynąć na komfort oraz efektywność nauki. Bezpośrednia rozmowa czy ankieta to świetne sposoby, by zrozumieć ich potrzeby i oczekiwania.

• Nie zawsze jednak wszystkie pomysły uda się zrealizować. Budżet, układ pomieszczenia czy dostępność materiałów mogą wymagać kompromisów. Dlatego, warto mierzyć siły na zamiary i przejrzeć wcześniej projekty ekopracowni, poznać gotowe rozwiązania i przemyśleć jakie meble i układ pomieszczenia będą najlepsze do naszej sali. Takie rozwiązania nie tylko pozwalają oszczędzić czas, ale także dostarczają inspiracji i sprawdzonych pomysłów, które można dostosować do własnej przestrzeni.

• Kiedy już wiemy, jakie są potrzeby uczniów, nauczycieli oraz jakie są nasze możliwości, kolejnym krokiem jest projektowanie. Tu z pomocą przychodzą profesjonalne wizualizacje. Nasi konsultanci mogą przenieść ustaloną podczas rozmowy koncepcję do projektu 3D, tak by szkoła miała pewność, że wszystko będzie praktyczne i funkcjonalne.

Projektowanie sali edukacyjnej to nie tylko kwestia estetyki – to inwestycja w komfort, wygodę i przyszłość uczniów. Dlatego warto podejść do tego procesu świadomie, bazując na doświadczeniu, sprawdzonych rozwiązaniach i pomocy ekspertów.

Ekopracownia z Moje Bambino

Moje Bambino od lat projektuje sale lekcyjne, pracownie przedmiotowe oraz ekopracownie, łącząc innowacyjne rozwiązania z praktycznym podejściem. Firma wie, co działa, jak zaaranżować nawet niewielką przestrzeń, oraz jak zamienić pomysły w realne działania i inspirujące miejsca nauki.

Każda szkoła ma inne potrzeby i możliwości – Moje Bambino to rozumie.

Firma stworzyła specjalny kalkulator zakupów, który pozwali kontrolować koszty i samodzielnie dobrać wyposażenie. Wpisuje się kwotę, dodaje produkty bez obaw, o przekroczenie budżetu.

Gotowe rozwiązania, wizualizacje, pomoce dydaktyczne stworzonej specjalnie z myślą o edukacji ekologicznej na stronie www.mojebambino.pl/ekopracownia znajdziesz wszystko czego potrzebujesz do stworzenia pracowni przedmiotowej.

Jeśli na którymkolwiek etapie pojawią się pytania, wątpliwości lub potrzebne będzie wsparcie – zespół ekspertów Moje Bambino jest do Państwa dyspozycji.

---