Jakie są cele i priorytety polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2024/2025?.
Edukacja prozdrowotna w szkole.
Dobrobyt psychiczny: w trosce o wsparcie i empatię.
Kształtowanie postaw obywatelskich i budowanie odpowiedzialności.
Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli.
Kształtowanie myślenia analitycznego poprzez interdyscyplinarne podejście do nauczania.
Wspieranie rozwoju umiejętności zawodowych.
Praca z uczniem z doświadczeniem migracyjnym poprzez nauczanie języka polskiego.
Jakie są cele i priorytety polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2024/2025?
Nowy rok szkolny 2024/2025 przynosi nowe wyzwania i cele w zakresie realizacji kierunków polityki oświatowej za sprawą rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej. Priorytety obejmują:
- Edukację prozdrowotną
- Edukację obywatelską
- Dbałość o dobrostan psychiczny
- Rozwijanie umiejętności cyfrowych
- Kształtowanie myślenia analitycznego
- Rozwój kompetencji zawodowych
- Pracę z uczniem z doświadczeniem migracyjnym
Realizacja polityki oświatowej państwa to nie lada wyzwanie dla placówek edukacyjnych. W tym artykule postaramy się przyjrzeć każdemu z 7 punktów kierunków polityki oświatowej 2024/2025.
Kierunki polityki oświatowej 2024/2025 skupiają się wokół dbałości o ogólny dobrostan uczniów, zmierzają do rozwoju umiejętności, które odegrają ważną rolę w późniejszym życiu podopiecznych. Szkoły mają kształtować nie tylko kompetencje zawodowe, umiejętności matematyczne i językowe, ale także mają przyczynić się do wzrostu świadomości zakresie zdrowia psychicznego oraz samopomocy i wspierania innych.
Placówki oświatowe powinny zmierzać do podnoszenia jakości edukacji poprzez holistyczne i interdyscyplinarne podejście do procesu dydaktycznego.
Realizacja polityki oświatowej państwa ma zatem dążyć do wyposażenia ucznia w takie kompetencje, aby dzięki zdolności analitycznego myślenia, samoregulacji oraz tolerancji i poszanowania wartości kulturowych i dziedzictwa narodowego mógł uczestniczyć w życiu zawodowym, społecznym i kulturowym, pielęgnując ideę uczenia się przez całe życie.
Rozporządzenie Ministra Edukacji wprowadza podstawowe kierunki polityki oświatowej 2024/2025 zmierzające do rozwoju polskiej edukacji oraz wspierania uczniów i nauczycieli. Jest ono również ważne w kontekście ustalania planu nadzoru pedagogicznego, w którym trzeba wziąć pod uwagę kierunki realizacji polityki oświatowej państwa, oraz inne regulacje prawne.
Edukacja prozdrowotna w szkole.
Pierwszym postulatem Ministra Edukacji Narodowej jest wspomaganie rozwoju dzieci poprzez naukę zachowań prozdrowotnych, kształtowanie nawyków aktywnego spędzania czasu i rozwijających sprawność fizyczną.
Realizacja tego postulatu Ministra Edukacji Narodowej nie należy jedynie do nauczyciela wychowania fizycznego, może ona odbywać się poprzez ciekawe i angażujące lekcje wf oraz przyrody, czy tez biologii, ale nie powinna się ograniczać jedyne do tego. W kwestiach zdrowia i dobrych nawyków najważniejszy jest przykład, który idzie z góry. Wpajanie zdrowego stylu życia od najmłodszych lat jest niezwykle istotne, ponieważ nawyki nabyte w dzieciństwie często towarzyszą nam przez całe życie. Dlatego szkoły i nauczyciele, powinni podejmować inicjatywy, które zachęcają uczniów do zdrowszego stylu życia. Mogą to być pikniki sportowe, wewnętrzne konkursy sprawnościowe, ale także drobniejsze inicjatywy takie, jak tablice informacyjne przygotowywane przez uczniów, zawierające praktyki dobre dla zdrowia. Regularna aktywność fizyczna nie tylko poprawia zdrowie ciała, ale także ducha, wpływając pozytywnie na samopoczucie i redukując stres. Wsparcie udzielane uczniom w zakresie dbania o zdrowie będzie miało pozytywne skutki dla całego społeczeństwo, ponieważ aktywne dzieci, ze zdrowymi nawykami, wyrosną na sprawnych, silnych i samodzielnych dorosłych.
Dobrobyt psychiczny: w trosce o wsparcie i empatię.
Bardzo ważnym elementem zdrowia jest dobrostan i komfort psychiczny. Dlatego podstawowe kierunki polityki podkreślają także ten aspekt dbania o zdrowie. W dzisiejszych czasach stres i presja są niemal nieodłącznym elementem codzienności. Dlatego troska o dobrostan psychiczny dzieci i młodzieży nabiera szczególnego znaczenia. Obejmuje nie tylko dbanie o zdrowie psychiczne, ale także kształtowanie empatii i wrażliwości na potrzeby innych. Te wartości są kluczowe w tworzeniu zdrowych relacji i budowaniu szczęśliwego życia w dorosłości.
Wdrażanie polityki edukacyjnej w tym zakresie koncentruje się na stworzeniu środowiska sprzyjającego emocjonalnemu rozwojowi młodych ludzi. Szkoły odgrywają tu ogromną rolę, ponieważ są miejscem budowania relacji z rówieśnikami oraz oferują programy i inicjatywy promujące zrozumienie i akceptację emocjonalnej różnorodności. Dzięki temu uczniowie dowiadują się, jak radzić sobie z własnymi emocjami oraz jak wspierać innych w trudnych momentach. Kształtowanie wrażliwości na potrzeby innych jest kluczowe dla wsparcia psychicznego dobrobytu dzieci i młodzieży. Jak to osiągnąć? Poprzez edukację, która stawia na zrozumienie i współczucie. Dużym wsparciem mogą okazać się programy edukacyjne, które uczą dzieci rozpoznawać i reagować na trudne emocje innych, pomagają w tworzeniu lepszych relacji oraz uczą zasad funkcjonowania w społeczeństwie.
Kolejnym ważnym aspektem troski o dobrostan psychiczny uczniów jest podnoszenie jakości edukacji włączającej i wpieranie nauczycieli w pracy ze zróżnicowanym zespołem. Kluczem do realizacji idei edukacji włączającej jest prowadzenie zajęć przy użyciu metod, które zapewniają uczniom możliwość pracy we własnym tempie oraz dostosowanie trudności zdań do możliwości grupy. Dlatego bardzo ważne jest doskonalenie kompetencji nauczycieli w tym zakresie i dostarczanie im narzędzi i wiedzy potrzebnej do pracy ze zróżnicowaną grupą.
Kształtowanie postaw obywatelskich i budowanie odpowiedzialności.
Szkoła to nie tylko miejsce, gdzie uczniowie zdobywają wiedzę, ale także przestrzeń w której kształtuje się charakter, postawy społeczne oraz wartości. Istotnym aspektem kształtowania postaw młodych ludzi jest edukacja obywatelska i wymieniona wśród podstawowych kierunków realizacji polityki oświatowej edukacja dla bezpieczeństwa i proobronna. Znajomość swojej własnej historii i kultury jest spoiwem budującym tożsamość narodową, postawy patriotyczne i obronne. Bez znajomości przeszłości nie wyciągniemy wniosków na przyszłość. Znajomość historii kształtuje również poczucie przynależności do wspólnoty. Nauka o dziejach kraju i pogłębianie wiedzy o tradycjach i kulturze lokalnej może odbywać się poprzez gry edukacyjne, quizy i łącznie nauki z zabawą z użyciem różnorodnych pomocy edukacyjnych.
Ponadto odpowiedzialność za region i ojczyznę to kluczowy element edukacji obywatelskiej. Oznacza to świadomość, że każdy z nas ma wpływ na otaczający nas świat. Uczniowie uczą się podejmować działania, które przyczyniają się do rozwoju ich regionu oraz dbania o środowisko naturalne i dziedzictwo kulturowe. Aktywne uczestnictwo w projektach i inicjatywach lokalnej społeczności uczy młodych ludzi, jak być odpowiedzialnymi obywatelami, dbającymi o dobro kraju i jego mieszkańców.
Wspieranie rozwoju umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli.
Prawdopodobnie jesteśmy jednym z ostatnich pokoleń wiedzących, jak wygląd życie bez nowych technologii, smartfonów i komputerów. Postęp technologiczny jest nieuniknionym i nieodłącznym elementem życia, nie uchronimy przed nim również najmłodszych. Dlatego tak ważne jest kształtowanie kompetencji cyfrowych i dostarczanie wiedzy o tym, jak w bezpieczny sposób korzystać z dobrodziejstw Internetu i produktów cyfrowych. Zarówno uczniowie, jak i nauczyciele muszą być wyposażeni w umiejętności, które umożliwiają bezpieczne poruszanie się w sieci oraz krytyczną ocenę informacji. Bezpieczeństwo w sieci to nie tylko umiejętność obsługi komputera, ale także zdolność do identyfikacji zagrożeń online i oceny wiarygodności źródeł. Dlatego doskonalenie nauczycieli w zakresie kompetencji cyfrowych jest elementem kluczowym dla realizacji kierunków polityki oświatowej, ponieważ to oni będą przekazywać tę wiedzę dalej. A bezpieczne poruszanie się w sieci oraz krytyczna analiza informacji dostępnych w Internecie jest ich fundamentem. Uczniowie muszą wiedzieć, jakie informacje mogą udostępniać, a jakie powinny pozostać prywatne. Nauczyciele powinni być wyposażeni w narzędzia i wiedzę, które pozwolą im skutecznie przekazywać te umiejętności.
Bardzo ważnym aspektem doskonalenia nauczycieli w zakresie kompetencji cyfrowych jest Zintegrowana Platforma Edukacyjna (ZPE). Narzędzie to ma wspierać nauczycieli i uczniów podczas nauki stacjonarnej oraz zdanej. Platforma zawiera łatwo dostępne materiały edukacyjne, podzielone na moduły tematyczne. Nowością na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej jest darmowy dostęp do programu Canva Pro. Dzięki temu nauczyciele mają dostęp nie tylko do gotowych materiałów, ale mogą samodzielnie tworzyć karty pracy, prezentacje, infografiki dostosowane do swoich potrzeb i do możliwości grupy.
Ważna role odgrywają również inicjatywy rządowe wspierające nauczycieli w doskonaleniu kompetencji cyfrowych. Programy takie jak Laptop dla Nauczyciela i Aktywna Tablica miały poprawić dostęp kadry pedagogicznej do nowoczesnych narzędzi, programów multimedialnych i zapewnić sprzęt niezbędny do pracy z cyfrowymi materiałami edukacyjnymi.
Kształtowanie myślenia analitycznego poprzez interdyscyplinarne podejście do nauczania.
Interdyscyplinarne podejście nauczania jest kluczem do rozwoju myślenia analitycznego u dzieci. Synteza informacji i wątków z różnych dziedzin nauki umożliwia uczniom na głębsze rozumienie złożoności świata. Interdyscyplinarne podejście do procesu dydaktycznego zmierza do integracji nauk matematycznych i przyrodniczych, ma pokazywać wzajemne powiązania pomiędzy dziedzinami oraz uczyć praktycznego zastosowania wiedzy w codziennym życiu. Te idee doskonale wpisują się w metodologię STEAM.
Wdrożenie wielowątkowego nauczania do programów szkolnych wymaga odpowiedniego przygotowania nauczycieli oraz dostosowania przestrzeni szkolnych. Nauczyciele powinni umiejętnie integrować różne dziedziny wiedzy w sposób zrozumiały i angażujący dla uczniów. To wyzwanie, ale także ogromna szansa na rozwój nowoczesnego systemu edukacji, który odpowiada na potrzeby współczesnego świata. Dużym wsparciem dla pedagogów będą przestrzenie stworzone specjalnie z myślą o realizacji interdyscyplinarnych projektów naukowych. Steam Lab, Stream’oteka, czy inne pomieszczenia wyposażone tak, aby wspierać naturalną chęć odkrywania świata oraz dawać możliwości czerpania różnych bloków tematycznych takich jak: SCIENCE – NAUKA, TECHNOLOGY – TECHNOLOGIA, ENGINEERING–INŻYNIERIA, ART – SZTUKA oraz MATHEMATICS – MATEMATYKA zdecydowanie ułatwią prowadzenie angażujących i wielowątkowych lekcji.
Miejscami, gdzie nauczyciele mogą zrobić krok w stronę rozwoju umiejętności cyfrowych, są ośrodki doskonalenia nauczycieli. W ośrodkach doskonalenia nauczycieli organizowane są kursy, warsztaty oraz szkolenia rad pedagogicznych, adresowane do całej społeczności oświatowej: kadry kierowniczej, nauczycieli, pracowników samorządów lokalnych czy nadzoru pedagogicznego.
Wspieranie rozwoju umiejętności zawodowych.
Kolejnym bardzo ważnym aspektem realizacji kierunków polityki oświatowej 2024/2025 jest kształtowanie wśród uczniów umiejętności zawodowych pożądanych na rynku pracy. Ten cel można osiągnąć jedynie poprzez rozwijanie współpracy szkół z organizacjami i firmami. Pozwoli to kształtować umiejętności zawodowe w oparciu o realne wymagania rynku pracy. Wzmocnienie współpracy szkół z potencjalnymi pracodawcami da również szansę na rozwój umiejętności uczniów na różnego rodzaju stażach i praktykach.
Szkoły, poprzez współpracę z pracodawcami, mogą promować ideę nauki przez całe życie, oferując programy zachęcające do ciągłego rozwoju oraz dawać dostęp do wiedzy pochodzącej od praktyków poprzez organizowanie warsztatów i szkoleń prowadzonych przez specjalistów z danej dziedziny. Dzięki takim praktykom uczniowie będą lepiej przygotowani do podejmowania wyzwań zawodowych i konkurowania na rynku pracy w dorosłym życiu.
Idea nauki przez całe życie oraz rozwój kompetencji przyszłości jest bardzo silnie związany z dostępem do nowoczesnych narzędzi. Szkoła wyposażona na przykład w:
będzie miejscem gotowym do kształtowania wielkich umysłów, przyszłych naukowców i inżynierów.
Praca z uczniem z doświadczeniem migracyjnym poprzez nauczanie języka polskiego.
Sytuacja polityczna naszych sąsiadów przyczyniła się do wzrostu liczby uczniów z doświadczeniem migracyjnym w polskich placówkach oświatowych. Zmusza to do położenia dużego nacisku na naukę języka polskiego. Znalezienie się w obcym kraju, bez znajomości języka byłoby niezwykle trudnym doświadczeniem nawet dla dorosłych, dlatego tym bardziej kluczowym zadaniem szkół jest wprowadzanie nowych uczniów w polskie realia w atmosferze akceptacji, wsparcia i zrozumienia dla trudnych emocji. Pierwszym etapem powinno być przezwyciężenie bariery językowej i wspieranie w nauce języka polskiego. Istnieją specjalne programy multimedialne przeznaczone do edukacji językowej np. mTalent Nauka polskiego jako obcego.
Podsumowanie
Kierunki polityki oświatowej 2024/2025 za cel stawiają sobie rozwijanie umiejętności uczniów w zakresie kompetencji cyfrowych, zawodowych, oraz dbałość o dobrostan psychiczny i fizyczny młodych ludzi. Wszelkie działania placówek edukacyjnych powinny zmierzać do podnoszenia jakości wsparcia wobec nauczycieli, budowania szkoły, która będzie miejscem edukacji holistycznej i interdyscyplinarnej, realizowanej przez wykwalifikowaną kadrę pedagogiczną. Sposoby realizacji kierunków polityki oświatowej to między innymi wyposażenie placówek w nowoczesny sprzęt i pomoce dydaktyczne, czy programy multimedialne, rozwijanie umiejętności nauczycieli w centrach doskonalenia nauczycieli oraz otwartość na nowe możliwości, postęp technologiczny i korzystanie z jego dobrodziejstw.