Scenariusz zajęć z wykorzystaniem pomocy „Kodeks dobrego zachowania w szkole” 

Pomoc: zestaw zasad „dobrego” zachowania się dziecka w szkole oraz propozycje konsekwencji ich nie przestrzegania. Każda z zasad i konsekwencji wydrukowana została na oddzielnych tekturowych paskach zaopatrzonych w rzepy, dzięki którym można je łatwo przypinać do dołączonej welurowej tablicy. Zasady i konsekwencje ich nie przestrzegania zobrazowane są prostymi rysunkami, aby wzmocnić ich odbiór oraz dostosować się do dzieci nie potrafiących jeszcze czytać.

Cele: Uczenie norm grupowych i motywowanie do ich przestrzegania utrwalanie zasad dobrego zachowania rozwój umiejętności językowych

Czas: Godzina lekcyjna
1. Ustalanie zasad kodeksu dobrego zachowania się w szkole. 
Nauczyciel siedząc z dziećmi w kręgu wyjaśnia, że zajęcia poświęcone są wspólnemu wymyśleniu zasad, jakie będą przez wszystkich przestrzegane w klasie

„Kodeks będzie istniał po to, abyśmy w trakcie pobytu w szkole pamiętali o zasadach                    i umowach, jakich musimy dotrzymywać. Kodeks pomoże wszystkim mieć dobry humor, mniej się kłócić i obrażać. Sprawi, że będę się mogła do Was jeszcze częściej uśmiechać”.

Nauczyciel pyta dzieci, jakie według nich zasady powinny być przestrzegane                                  w klasie. Jeżeli dzieci wymieniają którąś z zasad wydrukowanych na paskach, nauczyciel pokazuje im dany pasek z zasadą i rysunkiem, chwaląc, że wymyśliły zasadę zawartą                   w zestawie.Wymienione przez dzieci propozycje, nie uwzględnione przez autora pomocy, można zapisać na pustych paskach i dołączyć do zestawu.Zasady, które nie zostały sformułowane przez dzieci, a które powinny się znaleźć według nauczyciela w kodeksie wprowadza się na końcu, dokładnie je wyjaśniając oraz sprawdzając ich zrozumienie przez dzieci.

Nauczyciel wspólnie z dziećmi przypina na tablicy welurowej zasady obowiązujące w klasie. W przypadku młodszych dzieci początkowo wybiera się kilka zasad (dzieci w wieku 5-6 lat nie są w stanie „pamiętać” jednocześnie o więcej niż kilku normach) i w kilkudniowych odstępach wymienia się je w obecności klasy.

Nauczyciel wyjaśnia dzieciom, że zasady kodeksu obowiązują każde dziecko – każdy z uczniów „pilnuje sam siebie” oraz indywidualnie ponosi konsekwencje niedotrzymywania umów.
Każde dziecko otrzymuje karton i kredki, na którym wykonuje swój autoportret i podpisuje się; rysunki należy umieścić w pobliżu tablicy welurowej jako „podpisy pod kodeksem”, instrukcja:
„Narysujcie swoje autoportrety i podpiszcie je swoim imieniem. Każdy rysunek będzie podpisem pod naszym klasowym kodeksem dobrego zachowania”.

Dzieci dzielą się na 2-3 osobowe grupy, każda grupa otrzymuje zapisaną na kartonie zasadę, zadaniem uczniów jest przedstawienie zasady za pomocą gestów, reszta grupy odgaduje, o jaką zasadę z kodeksu chodzi, instrukcja:

„Każda z grup wylosuje sobie jedną zasadę, nie pokazujcie nikomu, jaką kartę wylosowaliście. Kolejno będziecie przedstawiać swoją zasadę za pomocą gestów, bez używania słów; reszta klasy zgaduje, o jaką zasadę dobrego zachowania chodzi”.

Na zakończenie zajęć nauczyciel prosi, by każdy uczeń dokończył zdanie:
„Ja ….(dziecko wymienia swoje imię) myślę, że najważniejszą zasadą naszego kodeksu jest zasada …. (dziecko wymienia wybraną przez siebie zasadę)”.

Opracowała: Dorota Szwugier – nauczyciel-wychowawca w Szkole Podstawowej Specjalnej nr 201 przy Oddziale Psychiatrycznym dla Dzieci w Łodzi; pedagog-terapeuta w Centrum PsychologicznoLogopedycznym „Mavicus”.