Kącik przyrody w przedszkolu i szkole to miejsce do obserwacji i eksperymentalnego poznawania przyrody i świata.
Dzieci interesują się przyrodą, dlatego zadaniem nauczycieli jest wspierać ich harmonijny i wszechstronny rozwój, co umożliwia odkrywanie piękna oraz znaczenia dla ludzi świata przyrody.
Kącik przyrody może być zarówno pomysłem na zainteresowanie dzieci otaczającym światem, roślinami, zwierzętami, jak i doskonałym elementem wystroju sali/klasy.
Jakie funkcje posiada kącik przyrody?
Kącik przyrody posiada między innymi:
- funkcję dekoracyjną
- różnego rodzaju ozdoby świąteczne połączone z elementami przyrodniczymi, dostępnymi w danej porze roku, przestrzenne prace dzieci z materiałów przyrodniczych
- funkcję edukacyjną, poznawczą
- odpowiednio dobrane elementy przyrodnicze mogą poszerzyć wiedzę uczniów na temat otaczającego świata, poprzez obserwowanie, doświadczanie, eksperymentowanie; kształtuje postawę opiekuńczą wobec różnych roślin, zwierząt i środowiska.
Jaki jest idealny kącik?
Idealny kącik powinien być:
- dynamiczny – zmieniający się zgodnie z porami roku
– wiosną np.: kolorowe kwiaty w doniczce np. hiacynty, żonkile, prymulki, bazie; sadzonki np. rzeżuchy, cebuli, szczypiorku, pszenicy;
– latem np.: kamyki o ciekawych kształtach, muszle, zioła, zboża;
– jesienią np.: kolorowe liście, owoce, warzywa, jarzębina, kasztany, żołędzie, orzechy;
– zimą np.: szyszki, gałązki pomalowane na biało lub „oszronione” sztucznym śniegiem;
(o każdej porze roku kącik mogą dekorować również prace wykonane przez dzieci)
- atrakcyjny, który jest kolorowy i przyciąga uwagę dzieci
- angażujący dzieci do troski nad roślinami, zwierzętami
- bezpieczny – przedmioty, które znajdują się w kąciku, muszą być dostosowane do wieku dzieci (niektóre elementy dekoracji mogą np. zjeść), szafka/stojak powinien być odpowiednio zabezpieczony, tak, aby nie przewrócił się na dzieci
Na zakończenie zacytuję zdanie profesora Szumana z książki pt. „Psychologia wychowawcza wieku dziecięcego”, który napisał „ (…) jednym ze szczególnych zadań wychowania jest związanie uczuciowe dziecka z przyrodą i człowiekiem i z tym, co jest znane i dobre na świecie (…)” Dlatego też pozwólmy dzieciom zbliżać się do przyrody, która rozbudza ich zainteresowania, spostrzeżenia, doświadczanie a tym samym przyczyniamy się do ich wszechstronnego rozwoju.
Ułatwmy dzieciom zdobywanie codziennych doświadczeń w obszarze przyrody i zapewnijmy kącik przyrodniczy w każdym przedszkolu.
Tworząc tego typu miejsce, warto wykorzystać zestawy meblowe, które będą nawiązywać do przeznaczenia pomieszczenia. Doskonale sprawdzi się tutaj zestaw meblowy „Zoo” z kolekcji bajkowej. Meble i ozdoby kojarzące się dzieciom z naturą, stworzą wyjątkowy klimat i zachęcą do pogłębiania pasji odkrywania. Dodatkowo, pojemne, estetyczne szafki z motywem sowy, ptaszka, wiewiórki, drzew czy liści pozwolą zachować ład i porządek.
Warto uzupełnić kącik o różnego rodzaju aplikacje i ścianki manipuacyjno sensoryczne o ciekawych wzorach i kształtach, takie jak na przykład ścianki sensoryczne z motywem lasu i zwierząt. Wykorzystanie ścianek posiada trzy ogromne zalety. Po pierwsze, zabawa z nimi usprawnia działanie małej motoryki, po drugie stanowi doskonałą rozrywkę dla dzieci i wreszcie po trzecie spełnia funkcję dekoracyjną.
Meble i dodatki to bardzo ważny aspekt, który nalena uwzględnić przy tworzeniu kącików, jednak równie istotne jest zastosowanie odpowiednich pomocy dydaktycznych.
Dzieci uwielbiają działać, nie tylko obserwować. Dlatego wyposaż kącik w mobilny stolik przyrodniczy przeznaczony do eksperymentowania i badania zjawisk natury, dzięki któremu dzieci będą mimogły na chwilę zmienić się w prawdziwego biologa!
W kąciku przyrodniczym powinny znaleźć się także pomoce dydaktyczne, które ułatwią poznanie charakterystycznych cech pór roku oraz zmian zachodzących w przyrodzie. Doskonale sprawdzi się tutaj miękka makatka grusza z wzorem drzewa. Dzięki koronie wyposażonej w rzepy, w zależności od trwającej pory roku, makatka za każdym razem będzie wyglądać inaczej. Korona drzewa pozwala na samodzielne umieszczanie na niej dodatkowych elementów, charakterystycznych dla danej pory roku. Wiosną, dzieci muszą zadbać o to, aby drzewo kwitło, latem muszą przypilnować, by znalazły się na nim owoce, jesienią zdjąć kilka liści, a w zimę umieścić na drzewie białą pierzynkę.
Aby wzbudzić ciekawość dzieci i pasję do poznawania zjawisk natury, warto zapewnić najmłodszym dostęp do mikroskopu. Oczywiście, dostosujmy urządzenie do wieku dzieci. Pisząc o kąciku do przedszkola i młodszych klas szkół podstawowych, najlepiej sprawdzi się mikroskop typu „Jajo”. Urządzenie stanowi połączenie mikroskopu i kamery w jednym. Można go z łatwością podłączyć do komputera i powiększyć obserwowane okazy do 43x. Nawet najmłodsze dzieci będą swobodnie poruszać mikroskopem obserwując owady, ciało czy fragmenty o różnych fakturach i strukturach itp.
Opracowała,
mgr Dorota Szwugier